วันอาทิตย์ที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2558


                           นักดนตรีเร้กเก้ในต่างประเทศ

                       Bob Marley


  Bob Marley หรือ Nesta Robert Marlay  เกิดเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์  1945  ในหมู่บ้านชาวไร่ที่ทิวทัศน์สวยงามและอากาศบริสุทธิ์  เป็นหมู่บ้านที่คนแถบนั้นตั้งชื่อให้ว่า "หลักเก้า"  ตั้งอยู่ในเขตเซนต์แอนด์  ประเทศ จาไมกา  ซึ่งเป็นเขตเดียวกับสุดยอดนักปฏิวัติคนดำที่ชื่อ  มาร์คัส  การ์วีย์

      ในวัยเด็ก Bob Marley เติบโตมากับครอบครัวใหญ่  ที่ค่อนข้างจะมีฐานะ  เมื่อเทียบกับครอบครัวอื่น ๆ ในหมู่บ้าน  และยังเป็นกึ่ง ๆ ครอบครัวนักดนตรีด้วย  เ้พราะตกเย็นหลังจากที่ทุก ๆ คนเหน็ดเหนื่อยจากการทำไร่  คุณแม่ของ Bob Marley มักจะเล่นไวโอลินและแอคคอร์เดียนพร้อมกับคุณลุงที่เล่นกีตาร์และเป็นนักดนตรีอาชีพของหมู่บ้านให้คนในครอบครัวฟัง

////อย่ามองผมอย่างคนใจแคบ..
แล้วพูดว่าผมเป็นคนเลว...
คุณเป็นใครที่มาตัดสินผม , และชีวิตของผม ?

ผมรู้อยู่ว่าผมไม่ใช่คนสมบูรณ์แบบ..
และผมก็ไม่เคยเที่ยวเอ่ยอ้าง...
เช่นนี้ -ก่อนที่คุณจะชี้นิ้วประณาม
จงแน่ใจเสียก่อนว่า....มือของคุณสะอาดพอ....!!

อย่าด่วนตัดสินใครอื่น...ก่อนที่คุณจะพิพากษาตัวเอง...
อย่าด่วนตัดสินใครอื่น ..หากตัวคุณเองยังไม่เพียบพร้อม..!

ถนนแห่งชีวิตนั้นขรุขระ
แม้คุณเองก็อาจก้าวสะดุด
ดังนี้ เมื่อคุณกล่าวตำหนิผม
ใครบางคนอาจตัดสินคุณอยู่ก็ได้////

                          นักดนตรีเร้กเก้ในเมืองไทย
                      จ๊อบ บรรจบ




 ในประเทศเล็กๆนี้ บทเพลงเร็กเก้ยังขับขานอยู่ในซอกหลืบมุมอับ และมีน้อยคนที่นิยมชมชอบเข้าถึงจิตวิญญาณของดนตรีประเภทนี้อย่างจริงจัง บทเพลงเหล่านี้ถูกเปล่งออกมาผ่านมุมมองของวงดนตรีที
โบน ผ่านเสียงแหบเครือของจ๊อบ บรรจบ ผ่านจังหวะสนุกสนานของวงไคโจ บราเธอร์ ผ่านท่วงทำนองของคาราบาว และล่าสุดถูกบรรเลงออกมาโดยกลุ่มศิลปินเร็กเก้หน้าใหม่นาม ศรีราชา ร็อกเกอร์ และก็ยังมี MiracuLas ที่กำลังมาแรงอีกด้วย

บทเพลงเร็กเก้ ไม่ใช่แนวดนตรีที่ใหม่เลยหากนับจากการถือกำเนิดที่เลยครึ่งศตวรรษมาแล้ว แต่ประเทศไทยยังถือว่าเป็นแนวดนตรีที่ใหม่และนอกกระแสอยู่ เพิ่งมารู้จักและเป็นที่นิยมเมื่อเพลงของ   จ๊อบ บรรจบ ถูกนำไปเป็นเพลงประกอบขอบภาพยนตร์ 2 เรื่องติดๆกันนั่นคือ ภาพยนตร์เรื่องพลอย(กำกับโดย เป็นเอก รัตนเรือง) และสวยลากไส้(กำกับโดยทศพล ศิริวัฒน์และพีระพันธ์ เหล่ายนตร์)

*ลัทธิรัสตาฟารี (Rasta Farians) คือผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์ แถบแคริเบียน ส่วนมากคือพวกทาสคนดำ ที่อาศัย อยู่แถว Jamaica

                           
       


                             นักดนตรีเร้กเก้ในเมืองไทย
                                 
                       T-Bone ทีโบน




 น้ากอล์ฟ T-Bone เคยเล่าให้ฟังว่า เคยมีโอกาสดู The Skatalites เล่นสด ๆ สมัยเรียนอยู่อเมริกา  และวงนี้คือวง Ska ที่ น้ากอล์ฟ แกอยากแจมด้วยมากที่สุด
      เนื้อหาเพลง Ska ในยุคแรก ๆ  ยังไม่ค่อยพูดถึงลัทธิ Rastafarian มากนัก  แต่ก็มีเรื่องการเมือง,สิทธิมนุษย์ชน  , ธรรมชาติ , ความรัก เป็นเนื้อหาหลัก  แต่หลังจากลัทธิ Rastafarianเริ่มเฟื่องฟู กลุ่มคนดำในสลัม จาไมกา  เริ่มปวารณาตัวเข้านับถือ ลัทธินี้มากขึ้น Ska จึงเริ่มพัฒนาเนื้อหาและแนวดนตรีมาเป็น Rocksteady
    จริงอยู่ที่ดนตรีของ Ska ลดความกระแทกกระทั้นลงกลายเป็น Rocksteady ทว่าเนื้อหาของเพลงกลับร้อนแรงขึ้นตามอุณหภูมิของการเมือง  ซึ่งก็มีผลจากเหตุการณ์การใช้กำลังปราบปรามจลาจลระหว่างผิวในปี ค.ศ. 1965 โดยเหตุผลครั้งนั้นได้ปลุกจิตสำนึกของคนดำรุ่นใหม่ ให้ตื่นขึ้นจากความฝันแห่งโลกยุคเก่า  ด้วยเหตุนี้ Rocksteady จึงถือกำเนิดขึ้น  มีบทเพลงใหม่ ๆ ทยอยออกมาเร้าคนหนุ่มสาว ให้กล้าแสดงความรู้สึกต่อต้านสังคมอย่างไม่ขาดสาย
                                 

                              ลักษณะดนตรีเร้กเก้


     
      ดนตรีเรกเก้พัฒนามาอย่างไม่หยุดยั้งตามรสนิยมของนักเต้นรำ  ความพึงพอใจในเสียงเบสและลีลาของ เรกเก้ ส่งผลให้เพลง เรกเก้ ต่างจากเพลงสไตล์อื่น ๆ  การมิกซ์เสียงเบสใส่ลงในร่องเสียง  กลายเป็นที่มาของการผลิดแผ่น ซิงเกิ้ล  ที่เรียกว่า Dub Side  หรือดนตรี Dub อันเกิดจากดนตรี Rocksteady และ Reggae เพราะมีการคิดค้น การซ้อนเสียงเบสเข้าไปสองครั้ง (Double)  ทำให้เ้กิดเสียงที่แน่นขึ้น  แล้วจากนั้นก็ลองซ้อนแบบเหลื่อม ๆ ทำให้เกิดเสียง Delay จนวันที่เทคโนโลยีก้าวหน้ากก็เกิดอุปกรณ์แปลงเสียง (Effect) เพื่อให้เกิดเสียง Delay และ Space Echo ซึ่งเป็นที่มาของดนรี Dub ที่นิยมใช้ Delay และ Echo มาก ๆ  พร้อมกับใส่เนื้อเพลงพูด ที่ด้นสด หรือ Improvise

      ซึ่งสิ่งเหล่านี้คือสเน่ห์ที่ไม่เคยเสื่อมความนิยมไปจากประชาชนชาวโลกของดนตรีแนวนี้  ส่วนการด้นสดกับ Dub Side นั้นจริง ๆ แล้วคือการเเร๊พนั่นเอง  แต่เป็นการแร๊พในแนวทางของชาวจาไมกัน ที่เรียกกันว่า "Raggamuffin" (เรกก้ามัฟฟิน)  และเป็นที่มาของดนตรี "Dance Hall " ในช่วงปี ค.ศ. 1970 พร้อม ๆ กับกำเนิดการ Rap ในดนตรีฮิพฮอพแถบ Bronx ใน New York

                                  ความหมายเร้กเก้


เรกเก้ (reggae) เป็นแนวดนตรีแอฟริกัน-แคริบเบียน ซึ่งพัฒนาขึ้นบนหมู่เกาะจาไมก้า และมีความชิดใกล้กับลัทธิรัสตาฟาเรียน (Rastafarianism) รากดั้งเดิมของเรกเก้สามารถค้นหาได้จากดนตรีเทรดิชั่นหรือประเพณีนิยมของ แอฟริกัน-แคริบเบียนที่มีพอ ๆ กับดนตรีริธึ่มแอนด์บลูส์ของอเมริกัน

          "รัสตา" เป็น คำที่ใช้เรียก คนที่หลงใหลในลัทธิรัสตาฟาเรียน เป็นลัทธิและปรัชญาความเชื่อหนึ่ง ที่มีอดีตจักรพรรดิไฮลี เซลาซซี แห่งเอธิโอเปียเป็นองค์ศาสดา มีต้นกำเนิดในประเทศจาเมกา ในหมู่ชนชั้นแรงงาน ชาวไร่ ชาวนา คนผิวดำ ในยุคปี 1930 ผู้ที่นับถือมีความเชื่อว่า อดีตจักรพรรดิ ไฮลี เซลาซซี แห่งเอธิโอเปีย คือพระเจ้าที่จุติมาเกิดเป็นมนุษย์ ที่จะมาปลดปล่อยคนแอฟริกัน และคนดำจากความเป็นทาส และนำพวกเขาไปสู่ความยุติธรรมในสังคม และเมื่อถามว่าเหตุใดชาวเรกเก้จะต้องนิยมสีเขียว แดง เหลือง ก็เป็นเพราะสีเขียว แดง เหลือง เป็นสีของธงชาติประเทศเอธิโอเปีย นั่นเอง